20. yüzyılın ilk çeyreğinde düşünce hayatımızda Türkçülük, Garbçılık, İslamcılık şeklinde üç görüş egemen olmuştur. Bunlara bir siyasal akım olarak Osmanlıcılığı da eklemek mümkündür. Bunlardan ilk üçünün Cumhuriyet dönemi politik hayatında demokrasiye geçildikten sonra doğrudan yansımaları oldu. Bu ekoller ve akımlar hakkında fikir tarihleri, siyasî cereyanlar tarihi ya da monografiler ve elbette metin tahlilleri yayımlandı. Zengin bir literatür oluştu. Dr. Utku Aybudak bunlardan İslamcılıkla ilgili şimdiye kadar takip edilmeyen bir yöntemi takip ederek, ekonomi politiğin teorik ve kavramsal çerçevesiyle ülkemizdeki İslamcı akımların doğuşunu ve gelişimini anlamaya çalıştı. Osmanlı Klasik Çağı’nın toplumsal yapısı ve sosyoekonomik tarihiyle modernleşme dönemi arasında kurduğu ilişkileri bu kapsamda değerlendirdi. Ekonomik yapılarda değişimin politik ve toplumsal alandaki tezahürlerini İslamcılıkta aradı. Türkiye İslamcılığıyla Hindistan, Arabistan ve Mısır İslamcılıkları arasında mukayeselere girişti. Tarihle sosyolojinin kesiştiği bir kavşakta ilerledi, teoriyle olgular arasında bağlar kurdu. Kapitalizme Entegrasyon ve İslamcılık, dünya-sistemleri analizinin bir siyasi akımın doğuş ve gelişimini açıklamak için nasıl kullanılabileceğine dair istisnaî bir eser, İslamcılık üzerine çok farklı bir bakışa dayanan bir çözümleme…
Prof. Dr. H. Aliyar Demirci (Pamukkale Üniversitesi)
Sözcüklerin yazgısını belirleyen kuşkusuz çoğu kez müphemliği olmuştur ki bu sosyalbilimsel tahliller açısından belirli bir güçlüğe de işaret eder. Bu yüzden her türlü toplumsal fenomeni farklı disiplin ve perspektiflerden kavrama/kuşatma çabası mezkur sorunu aşmamıza vesile olabilir. Utku Aybudak’ın çalışması, İslamcılık olgusunun, özellikle Türkiye sosyal bilimler alanında, şu ana kadar neredeyse hiç ele alınmamış bir veçhesini sorunsallaştırmaktadır: Farklı İslamcı hareketlerin farklı mücadele ve eylemsellik pratikleri geliştirmelerinin dünya-sistemi ile girdiği ilişkilenme biçimleri nelerdir ve bu sosyo-tarihsel bütünleşme nelere muktedirdir. Dolayısıyla bu sorunsalın takibatı sayesinde okuyucu ülkemizdeki İslamcı hareketin de ana karakterine dair ciddi iç görülere sahip olma şansını yakalayacaktır. Aybudak’ın eseri bizi hem tarihsel hem de teorik bir tartışmanın içine başarıyla sokabilmektedir.
Prof. Dr. Güney Çeğin (Pamukkale Üniversitesi)
Uluslararası politik gündemi hayli meşgul eden siyasal islamın ve köktendinciliğin gelişimini eleştirel bir bakış açısı ile kaleme alan bu eser, konuya ilişkin analitik çözümleri ile zengin bir çerçeve sunuyor. Konu ile ilgilenen geniş kesimlere hitap edebilecek akıcı dili ve özgün üslubu ile eser, okuyucularına çok şey vaad ediyor.
Doç. Dr. Ferihan Polat (Pamukkale Üniversitesi)
