İslâm'da Entelektüel Gelenekler, İslâm dünyasının büyük medeniyetlerden birine dönüşümündeki , mantığın ve aklın kilit rolünü incelemek için birkaç seçkin âlimi bir araya getiriyor. Bu kitabın alanı İslâm'ın başlangıcından günümüz dünyasına kadarki meseleleri ve perspektifleri ilgilendirdiğinden dolayı geniştir. Aziz Esmail, Hugh Kennedy, Oliver Leaman ve Muhsin Mahdi?nin katkıları, esas itibariyle entelektüel hayatın Müslümanlar için önemine ve İslâm'ın ilk yüzyıllarında entelektüel bilimlerin yükselmesine yol açmış olan politik, dinî, felsefî ve bilimsel, çok çeşitli içsel ve dışsal faktörlerin tahliline ayrılmıştır.
Norman Calder, Farhad Daftary, Alice C. Hunsberger ve Annemarie Schimmel Orta Çağların Müslüman toplulukları içinde entelektüel geleneklerin gelişimine odaklanıyorlar. Modernlik öncesi ve günümüzdeki gelişmeler, bir yandan politik otorite ile dinî otorite arasındaki ilişkiyi, diğer yandan da Müslümanların sosyal ve entelektüel hayatlarını inceleyen John Cooper, Abdulaziz Sachedina ve Mohammed Arkoun'un ele aldığı konular. Bütün yazarlar kendi farklı yöntemleri ile, aklın, İslâm kültürünün oluşumundaki merkezî rolüne ışık tutuyorlar. Bu kitap, İslâm medeniyetinin, geleceği etkileyen bazı başarılarının güçlü bir entelektüel araştırma ve münazara kültürü ile desteklendiğini ispat etmesi ölçüsünde, yalnızca İslâm'ın daha iyi anlaşılmasına destek olmaya çalışmıyor, ama aynı zamanda Müslüman toplumların, dünya tarihinde şimdiye kadar eşi görülmemiş yeni bir değişim çağına girdiklerinden beri karşı karşıya geliyor oldukları zorluklar konusunda daha ileri bir tartışmayı da teşvik etmeye çalışıyor.
