“Elli yıla yaklaşan bir zamandır, Kemal Tahir düşünce hayatımın üzerinde en güçlü etken olmayı korumaktadır. Ondan önce aşina olduğum Freud, Marx, Einstein, Eisenstein gibi düşünce adamlarını onu tanıdıktan sonra daha doğru yorumlayabilme imkânım oldu. Bir taraftan İbni Haldun’u, Evliya Çelebi’yi, öbür taraftan Toynbee’yi, Jung’u değerlendirebileceğim kıstasları bana o kazandırdı. […] Filme çekmeyi tasarladığım bir senaryo üzerinde, bana bütün meslek hayatım boyunca ders olacak, ‘drama düşmüş insan’a nasıl yaklaşılabileceğini gösterdi. 60’lı yılların başında ‘bizdeki batılılaşmanın fiyaskosu’ üzerinde sistemli olarak düşünmeme yol açtı. 60’lı yılların ikinci yarısında Türkiye’de ‘devlet’ meselesinin önemine ağırlık vermeye başladı…”
Halit Refiğ
Halit Refiğ, Kemal Tahir’den ne kadar istifade ettiğini birçok kez dile getirmiştir. Yetişme şartları, şahsiyetleri ve hayat tarzları ayrı iki sanatçının birbirinden istifade etmelerine ve birlikte iş yapmalarına örnek teşkil eden; Halit Refiğ’in gayretleri ile oluşan ve dalgalı bir seyir izleyen bu dostluk ve işbirliğine elinizdeki kitap tanıklık ediyor.
