’Sadece insanların değil,insanların da içinde yer aldığı doğal çevredeki canlı-cansız tüm varlıkların ve bu varlıklar arasındaki etkileşimin yazılması gereken bir tarihi olduğu düşüncesini savunan çevre tarihi yaklaşımı,insan ve toplum bilim çalışmalarına getirilmiş en yenilikçi ve en kapsayıcı yorum/izah tarzlarından biridir.İnsanın çevre,çevreninde insan üzerindeki etkisine özel bir vurgu yapan çevre tarihi;siyasi,askeri,sosyal,iktisadi ve kültürel tarih gibi geleneksel tarih yazım şekillerine ilave edilecek ve bunlar üzerine yeniden düşünmemizi sağlayacak devrimci bir niteliğe sahiptir.Antik döneme uzanan öncüleri olmakla birlikte 1960’lar ve 70’lerden bu yana kapsamı ve hedefleri belirli bir alan olarak ABD’den Rusya’ya,Brezilya’dan Hindistan’a dünyanın farklı coğrafyalarında icra edilen bu yeni tarihçilik biçemi,ülkemizde de bilinir ve uygulanır hale gelmiştir.
Elinizdeki kitap,çevre tarihine meraklı öğrenciler ve araştırmacılar için rehber eser niteliğindeki What is Environmental History? (Cambridge:Polity,2006) başlıklı çalışmanın çevirisidir.Alanın öncü ve üretken isimlerinden J.Donald Hughes tarafından kaleme alınan bu eser,gerek sağladığı kapsamlı bakış açısı gerekse konuları ele alış şekliyle kısa sürede baş ucu kitabı olma hüviyeti kazanmıştır.’’
‘’Hughes’un kitabı bize bu tür incelemeleri yapmak için hangi kavramları kullanmamız gerektiği konusunda yol gösterici olmakla birlikte hangi çevre tarihi kaynaklarına bakmamız gerektiğini de yetkinlikle göstermektedir.Ben kendi hesabıma bu kitabı eline alan ve şöyle bir karıştıran herkesin kendi özel kütüphanesi için bir tane edinmek isteyeceğinden eminim.Hughes’un bu kitabı,tüm lisans ve lisansüstü tarih öğrencilerinin yanı sıra amatör ya da profesyonel tarihle uğraşan herkese faydalı olacaktır.’’
Selçuk DURSUN,ODTÜ Tarih Bölümü
