Saadat Hasan Manto, 1954’te yazdığı “Toba Tek Singh” ile edebiyat çevrelerini kasıp kavurmuştu. En iyi bölünme öyküsü olarak kabul edilen “Toba Tek Singh” bölünmenin anlamsızlığı ve iki sömürgecilik sonrası devletin bir akıl hastanesindeki hastaları dinlerine göre paylaşma politikası üzerine iğneleyici bir yorumdu. Manto’nun mesajı keskin ama netti: Bölünmenin deliliği tüm hastaların deliliğinin toplamından daha büyüktü.
- Ayesha Jalal
“Toba Tek Singh” bir başyapıttır. Öyküdeki olaylar bölünme zamanında, Lahor’daki bir akıl hastanesinde geçiyor. Bütün şehirlerin tâbi tutulduğu etnik temizlikten tımarhaneler nasıl kurtulsun ki? Saadat Hasan Manto deliliği gerçek dünyadaki bu hadsiz çılgınlıkla karşılaştırırken tımarhanedeki normalliği keşfetti. “Deliler” nasıl bir suç işlenmiş olduğunu, bölünmeyi kabul etmiş olan politikacılardan daha iyi anlıyorlardı.
-Tariq Ali
Saadat Hasan Manto, çağdaş Hindistan kısa öykücülüğünün tartışılmaz ustasıdır.
- Salman Rushdie
