Bu çalışmada, ağırlıklı olarak İslâm Ceza Hukuku ele alınmış, bunun yanı sıra, tarih seyrinde tezahür etmiş ilk medeniyetlerin tecrübeleri neticesinde inkişaf etmiş binlerce yıllık ceza düşüncesini de ortaya koymak gayesiyle, bu kadim medeniyetlerin de ceza hukuklarına yer verilmiştir. Bu bağlamda “Suç ve Cezalar” zaviyesinden insanlık tarihi, “İslâmiyet öncesi kadim medeniyetlerin ve semavi dinlerin hukuk-ı cezaiyyelerinde düzenlenen suçlar ve cezalar” ile İslâmiyet’in doğuşuyla birlikte taayyün eden İslâm ceza anlayışının umumi manada tahlili maksadıyla da “İslâm Ceza Hukuku ’nda düzenlenen suçlar ve cezalar” şeklinde incelenmiştir.
Kadim medeniyetlerin ceza hukuk sistemlerine bakıldığında “Zina, hırsızlık, insan öldürme, yaralama, umumi adaba mugayir hareketler, kadının kocasına vaki hakareti, milli dinin terk edilmesi” gibi pek çok fiil, toplumun umumi nizamını derinden sarstığı, aile kurumu ile toplumdaki ahlaki düşünceyi fesada uğrattığı gibi mülahazalarla, suçların en ağırı telakki olunmuş ve ölüm ile cezalandırılmıştır.
İslâm Ceza Hukuku ’nda da “Kasten insan öldürme, evli kişilerin zinası, yol kesme, irtidat, adil ve meşru hükümete isyan” suçları ile “Ta’zir” nev’inden sayılan kimi suçlar için “Ölüm cezası” başta olmak üzere, pek ağır cezalar vaz’olunduğu, fakat “Kısas cezası”nı iktiza eden suçlarda evleviyetle kişilere affın öğütlendiği görülmektedir. Bunun yanı s ıra Şeriat-ı İslâmiyye’nin, sair toplumların ceza düşüncesinden farklı olarak “Ölüm cezası”nın tatbik edilmesi noktasında çok esnek bir anlayışa sahip olduğu ve bazı şartların tecelli etmesi halinde de mezkûr cezanın affedilmesine imkân verdiği göze çarpmaktadır.
