Muvazaanın uygulamada en sık karşılaşılan türlerinden biri muris muvazaasıdır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları’na göre, muris muvazaası, murisin mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla tapu memuru önünde kendisine ait tapulu taşınmazını mirasçılarından birine veya üçüncü bir kişiye muvazaalı şekilde devretmesi halidir. Bu işleme karşı saklı paylı olsun veya olmasın tüm yasal mirasçılar üçüncü kişi konumunda dava açabilir ve iddialarını tanık dâhil her türlü delille ispatlayabilir. Muris muvazaasına ilişkin dava, tenkis ve denkleştirme taleplerine halel getirmez.
Çalışmamızda, borçlar, miras ve eşya hukukunu yakından ilgilendiren problemler içeren muris muvazaası, Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına eleştiri getirmek suretiyle detaylıca incelenmiştir. Bu kapsamda borçlar hukuku anlamında muvazaa ele alınmış ve ardından muris muvazaasının incelenmesine geçilmiştir. Bu incelemede, tüm mirasçılara tanınan dava açma hakkı ele alınarak bu tutumun hatalı olduğu ve sadece saklı paylı mirasçıların dava hakkı olduğu dile getirilmiştir. Ayrıca muris muvazaasının uygulama alanına girdiği veya girmediği kabul edilen işlemlerle ilgili görüşlerimiz aktarılmıştır. Tüm bunların yanında muris muvazaasının ahlaka aykırı bir işlem kabul eden doktrindeki görüşler eleştirilmiştir. Son olarak murisin sağlararası tasarruflarına karşı mirasçıların sahip olduğu haklar ile muris muvazaası arasındaki ilişki üzerinde durulmuştur.
