Normal insanın hastalığını ne yönde anlamalı? Yalnızca cahil kişi bilge haline gelebileceği gibi, yalnızca normal insan hasta olabilir anlamında değil. Nezle, baş ağrısı, kaşıntı, kolik gibi semptom değeri olmayan, alarm değil uyarı değeri olan küçük kazaların bir eşitlik ve denge durumunu, onu bozmaksızın karıştırmaları anlamında da değil. Normal insanın hastalığından anlaşılması gereken normal durumun sürekliliğinden, normalin bozulmaz tekdüzeliğinden zamanla doğan bozukluktur; hastalık hastalıklardan yoksun kalmaktan, hastalıkla neredeyse uzlaşmaz bir varoluştan doğar. Normal insanın ancak bütün insanların kendisi gibi normal olmadığı bir dünyada kendisini böyle bildiğini kabul etmeliyiz, bunun sonucunda, iyi bir kaptanın gemisini karaya oturtabileceğini, efendi bir adamın bir “gaf” yapabileceğini bilmesi gibi normal insan da hastalanabilir olduğunu bilir. Bedenini başarısızlığa uğratabileceğini hisseder, ama bu gerçekliği püskürtmenin kesinliği ile yaşar. Hastalık söz konusu olduğunda normal insan, bir başkasında tükenmiş olanı kendi içinde tutabileceğinin güvencesini yaşayan kişidir. Dolayısıyla normal insanın öyle olduğuna inanması ve bunu söylemesi için hastalığın ön belirtilerine değil, hastalığın tasarlanan gölgesine ihtiyacı vardır.
Hastaların olduğu bir dünyada hasta olmamak zamanla bir rahatsızlık doğurur....Böylece normal insanda normal kalmakla ilgili bir endişe doğar, sağlığın sınanması için yani onun kanıtı olarak duyulan hastalık ihtiyacı; bilinçdışı bir hastalık arayışı, hastalığı kışkırtma doğar. Normal insanın hastalığı, kendisine duyduğu biyolojik güvende bir yarığın belirmesidir.
- Georges Canguilhem -
