“Görebilmek, duyabilmek ve bir devri rivayetiyle, dedikodusuyla nakletmek… İşte tarihe ve tarihçiye en büyük hizmet. Tarihçi bu yazıları ayıklasın, istediklerini alsın, istemediklerini bıraksın.” diyen Münevver Ayaşlı Hanımefendi, içinde yaşadığı devri, tanıdıkları, gördükleri, işittikleri, nüktesi, rivayeti, dedikodusu, efsanesi ve hakikatiyle gelecek nesillere nakletme çabası gösteren bir Osmanlı haminnesidir.
Köklü aile yapısı ve eşinin bulunduğu önemli devlet hizmetleri sayesinde; Abdülhak Hâmid’den Halide Edip Adıvar’a, Mithad Cemal Kuntay’dan Asaf Halet Çelebi’ye, İsmail Hami Danişmend’den Burhan Toprak’a, Mösyö Massignon’dan Albert Gabriel’e kadar birçok önemli ismi çok yakından tanıyan Ayaşlı’nın hem hatırat edebiyatımıza hem de tarih ve kültürümüze belki en büyük katkısı işittikleri, gördükleri ve bildiklerini yazıya geçirmiş olmasıdır.
