Aristoteles ve Jacques Lacan, biri antik filozof, diğeri yirminci yüzyıl çağdaş düşünürü, her ikisi de varlıkbilimsel olarak kadının ‘eksik’, ‘deforme’, ‘yetersiz’ olduğu savında birleşirler. Bu yapısal önyargı Moira Gatens’in “İmgesel Bedenler/Etik, Güç ve Bedensellik”te vurguladığı gibi; epistemolojik, etik, toplumsal ve siyasal teoride de olumsuz biçimde karşılığını bulur. Abraham Lincoln “Aynaya baktığında başka birini görmek istemiyorsan kendin gibi ol” önermesinde bulunur.
ABD’de yapılan ve bizde de benzerleri olan bir yarışma programında en çok hamam böceği yiyerek birincilik ödülü olan parayı kazanan Edward Archbold yarıştan hemen sonra rahatsızlanarak yaşamını yitirir. Archbold kendi gibi olmamak adına kendine yabancılaşır, bir böcek olarak bile yaşamayı beceremez. Öte yanda Nâzım Hikmet Cumhuriyet’in şairidir, Necip Fazıl Cumhuriyetsiz şairdir.
Diderot ve d’Alembert büyük yapıtları ‘Encyclopedıe’nin yeryüzündeki bölük pörçük ve dağınık bilgileri bir araya getirmek olduğunu söyler. Bu denemelerin de amacı aynıdır, eğlendirmek için değil bilgilendirmek gibi bir işlevi üstlenmesi bu yüzdendir. Denemenin yalvacı ya da tanrısı yoktur, birikim işidir. Çok okumak zorundasınız. Bir bilim insanı gibi laboratuarda, deneysel gereçlerinizin, kimyasalların elinizin altında olması gerekir. Bin kitap okumamış biri öykü/şiir vs. iki bin kitap ve daha fazlasını okumamış biri ise deneme yazmamalı. Deneme ya da diğer bilimsel türlerde yazmak için otopsi yapmak, elinize, yüzünüze kan ve irin sıçramasını göze almak zorundasınız.
Dostlarınızdan çok düşmanlarınızın olacağını kabullenmeye hazır olmasınız."
