Türk Dini Musiki Formları
İslam dininin musikiyi haram sayıp saymadığı konusundaki tartışmaların Islam tarihi kadar eski olduğunu ifade etmek, herhalde hata olmaz. Bu iki farklı görüşün taraftarları, düşüncelerinin doğruluğunu ispatlamak için, çeşitli ayet ya da hadisleri kendi görüşlerine uygun bir tarzda yorumlamışlardır. Böylece bu konu belki de hiçbir zaman çözülemeyecek boyutlara varmış, adeta “felsefi“ bir hüviyet kazanmıştır.
Bu tartışmaların yer aldığı tarihi akış içerisinde musıki, her zaman mevcut olmuş ve diğer dini inançlara mensup toplumlarda olduğu gibi Müslüman toplumlarda da “dini musiki“ olarak isimlendirilen bir musiki tarzı doğmuştur ve çeşitli şekillerde uygulanan karşı koymalara rağmen varlığını korumuştur. İki CD ve bir kitaptan oluşan bu çalışma yukarıda sözünü ettiğimiz tartışmaların dışında kalarak Osmanlı-Türk İslâm yaşayışı içerisinde gelişen, dolayısıyla da kültürel yapımızın temel taşlarından biri olan dini musikimizden örnekler vermek ve bu musikinin türlerini kısaca tanıtmak amacı ile yapılmıştır. Bütün dini musiki tarzlarının bir arada takdim edilip örneklendiği ve icra şekilleri hakkında açıklamalar yapıldığı mütevazı çalışmamızın bu konuda genel bilgiler edinmek isteyen okuyucu/dinleyici dostlarımıza faydalı olmasını diliyoruz.
CD’lerde yer alan sanatçılar Hafız Kâni Karaca, Salih Bilgin (ney), Derya Türkan (kemençe), Murat Aydemir (tanbur), Bahadır Şenel (kanun)
Birinci CD’nin İçeriği;
1- Hicaz makamında Fatiha Suresi / Sura Fatiha in makam hicaz
2- Hicaz makamında Akşam Ezanı / Evening prayer call in makam hicaz
3- Saba makamında Sabah Ezanı / Morning prayer call in makam saba
4- Uşşak makamında Akşam Ezanı Kameti / Kamet during an evening prayer in makam uşşak
5- Hicaz Durak / Durak in makam hicaz
6- Hicaz makamında tanbur taksimi / Taksim (improvisation) on the tanbur in makam hicaz
7- Hicaz İlahi “Dua“ / İlahi in makam hicaz ’prayer on Mount Arafat
8- Hicaz Zikir İlahisi / Zikir İlahi in makam hicaz
9- Rast makamında Ney taksimi / Taksim (improvisation) on the ney in makam rast
10- Rast İlahi “Hadis-i Şerif“ / İlahi in makam rast, lyrics are taken from a hadith
11- Hüzzam Cami İlahisi / İlahi in makam hüzzam (performed in mosques)
12- Uşşak makamında Kemençe Taksimi / Taksim (improvisation) on the Kemençe in makam uşşak
13- Uşşak Şugul / Şugul in makam uşşak
14- Neva Tesbih / Tesbih in makam neva
15- Çargah Teşvih / Tevşih in makam çargah
16- Dilkeşhaveran Sabah Salatı / Salat in makam dilkeşhaveran
17- Hicaz Salat / Salat in makam hicaz
18- Nihavend Salat / Salat-ı in makam nihavent
19- Segah Salat-ı Ümmiye / Salat-ı Ümmiye in makam segah
20- Segah Tekbir / Tekbir in makam segah
21- Hicaz Kaside / Kaside in makam hicaz
22- Nihavend Kaside / Kaside in makam nihavend
23- Tahirbuselik Tevhid / Tevhid in makam tahirbuselik
24- Tabirbuselik Münacaat / Münacaat in makam tahirbuselik
25- Ney eşliğinde Zikir “Allah“ / Zikir with the ney “Allah“
İkinci CD’nin İçeriği;
1- Zikir
2- Rast Na’t-ı Mevlana / Na’t-ı Mevlana in makam rast
3- Ferahfeza Ayin-i şerif / Ayin-i şerif in makam ferahfeza
4- Ayin-i Şerifin sonunda okunan Kur’an (Bakara Suresi, 115. ayet) / Recitation of The Quran, Surah Bakara, verse 115
5- Semazenbaşı Gülbangı / Gülbang of Semazenbaşı
6- Postnişin Gülbangı / Gülbang of Postnişin
7- Mevlid “Merhaba“ bölümü / Bahir Merhaba of the Mevlid
