Osman Cemal Kaygılı, unutulmaz eseri Çingeneler’de İstanbul’un kenar mahallelerini olanca ıssızlığıyla anlatıyor. Çingenelerin kimler olduğu, onlara neden Çingene dendiği ve onların kendine ne dediği gibi soruların cevabını veren bu eser, bir roman olduğu kadar aynı zamanda tarihi ve sosyolojik bir kaynak niteliğinde.
Topçular’daki basit bir harman yerinde arkadaşıyla birlikte Tepebaşı’na bakarken Karmen çalmasıyla hayatı değişen İrfan Bey’in hikâyesini odağına alan eserde, görmezden gelinen insanların mücadeleye ve umuda dayalı hayatları aktarılıyor. İrfan Bey’in Çingenelerle dostluğu insanı kâh hüzünlendiriyor kâh gülümsetiyor. Güngören, Tozkoparan civarındaki derme çatma Çingene çadırlarından Kâğıthane Deresi üzerindeki alemlere uzanan bu roman, bize eski İstanbul manzarasının yanı sıra şehrin renkli gece hayatını da sunuyor.
Çingenelerin dilleri, kültürleri, tarihleri, inanışları ve sosyal yaşamları; toplumsal önyargıların gölgesinde aktarılırken akrabalık bağları, dostlukları, düşmanlıkları da sanki oradaymışız gibi sunuluyor. Ve elbette İrfan Bey ile onun müzik tutkusu da…
