Sosyolojik Bir Perspektif
Türkiye’de dinin toplumsal görünümleri ve dinî ‘mesele’lerin siyasallaşması hakkındaki çalışmalara yaklaşık yirmi yıldır önemli katkılarda bulunan Elisabeth Özdalga’nın çalışmaları, bu kitapta biraraya getirildi. Elisabeth Özdalga’nın yazılarında, sosyolojik yaklaşımın indirgemecilikten uzak duran, serinkanlı, bununla beraber empatiye yatkın eleştirel bakışının sağlam örneklerini buluyoruz. Onun aradığı, bir yazısında kullandığı ifadeyle: "Şeytanları, aynı zamanda melekleri, normal insanlara dönüştüren, daha geniş bir perspektif..." Derlemedeki yazıların bir bölümü, din olgusuna ve İslâm’a/İslâmiyet’e yaklaşmanın kuramsal sorunları üzerinde duruyor. En kapsamlı bölümü, İslâmî/İslâmcı hareketin değişik cephelerine ilişkin incelemeler oluşturuyor. Bu bölümdeki yazılarda, İslâmcı hareket üzerinden, demokrasi, sivil toplum, yerleşik siyaset yapıları da analiz ediliyor. Dinle ilgili üç hararetli ‘toplumsal meseleyle’, eğitimle, örtünmeyle ve kadınla ilgili üç makale, kitabın üçüncü bölümünü oluşturuyor. Son olarak, Türkiye’de yakın dönemde en fazla ilgi ve tartışma uyandıran İslâmî ‘oluşum’ olan Fethullah Gülen hareketini mercek altına alan bir bölüm yer alıyor kitapta. "Kemalizmin sivil toplumun büyümesine katkıda bulunması kadar buna mani olması gibi, İslâmcılığın da karşıt eğilimlerin taşıyıcısı olduğuna" dikkat çeken Özdalga, ayrıştırıcı bakışıyla ufuk açıyor.