Günümüzde, ticaret gemilerinin tam otomasyona sahip makina ve ekipmanlarla donatılması nedeniyle bu otomasyonda önemli bir yer tutan hidrolik ve pnömatik sistemlerin çok iyi bilinmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, gemilerde çalışanlar ve özellikle Gemi Mühendisleri için vazgeçilmez olan temel hedef; sadece Akışkanlar Mekaniği ile Hidrolik ve Pnömatik derslerinde öğrenilen temel ilke ve kavramlarla sınırlı kalınmayıp aynı zamanda gemide kullanılan sistemlerin de doğru olarak kavranması gerektiğidir. Bu kitap, özellikle gemilerde bulunan hidrolik ve pnömatik uygulamaların (sistemlerin) anlaşılmasına katkı sağlamak üzere sadece eğitim amacıyla yazılmıştır. Kitapta, temel kavram ve ilkelerin yanı sıra hidrolik ve pnömatik devrelerdeki bağlantı, devre ve sızdırmazlık elemanlarına da yer verilmiştir. Ancak hidrolik ve pnömatik sistemlerde kullanılan bağlantı, devre ve sızdırmazlık elemanları gemideki yağlama yağı, yakıt, buhar ve su devrelerinde de kullanılabildiğinden bu konularda bazen genel bilgiler verilmesi yoluna gidilmiştir. Bu nedenle de kitapta bazı sözcük ve terimler denizcilikte kullanıldığı şekilde ifade edilmiştir.
Kitabın sadece teorik bilgilerle donatılmasını engellemek için bütün tanımlar ve temel ilkeler örneklerle çeşitlendirilmiştir. Bu çerçevede kitap, hidrolik ve pnömatik olarak iki kısımdan oluşmaktadır. Kitabın daha rahat anlaşılabilmesi için öğrencinin öncelikle Akışkanlar Mekaniği dersini almış olmasında büyük fayda vardır. Buna karşın yine de, hidrolik sistemlerde gerekli olan akışkanlar mekaniği konuları hakkında özet şeklinde hatırlatmalar yapılmıştır. Bu kitapta bulunan hidrolik ve pnömatik devrelerin simülasyon programlarıyla desteklenmesi, konuların pekiştirilmesi bakımından çok önemlidir. Bu nedenle de "FluidSIM" veya "Automation Studio" gibi simülasyon programlarıyla kitaptaki devrelerin kullanılması veya çizilmesi durumunda özellikle de basınç, debi, kuvvet ve yön değişikliği yapmak suretiyle konuların anlaşılması çok daha kolaylaşmış olacaktır. Böylece öğrenciler; görsel uygulamalarla kazandığı bilgileri interaktif sunumlar haline getirebileceklerdir. Gemilerde kullanılan sistemlere ait kitap ve kaynakların tamamının İngilizce olması nedeniyle, bu kitaptaki önemli kelime ve terimlerin İngilizce karşılıklarını içeren bir sözlük hazırlanarak (kolayca bakılabilmesi için) kitabın en son kısmına konmuştur. "Hidrolik-Pnömatik" adlı kitabımın amacına ulaşmasını diler, sevgili kardeşim İ. Deha ER ve beni her zaman destekleyen değerli hocam Fahrettin KÜÇÜKŞAHİN ile basımda emeği geçenlere teşekkür ederim.
Kemal DEMİREL İstanbul, 2016
