"Bu ikinci cildi yazarken Avrupa’daki en yaşlı siyasal sürgünümüz sevgili Fahrettin Petek 2011 yılı başında Paris’te, komünarların yattığı Père Lachaise Mezarlığı’nda son yolculuğuna uğurlandı. 12 Eylül sonrası sürgünleri Yılmaz Güney ve Ahmet Kaya gibi... Onları ve onlar gibi siyasal sürgündeyken de savaşan ve arkalarında eserler bırakan tüm siyasal sürgünleri düşünüyorum. Dahası, Osmanlı’nın ve Türk Devleti’nin yerinden yurdundan ettiği çeşitli kökenlerden ve inançlardan yüzbinleri... Sürgün yaşamımızda hep beraber olduğumuz, acıları ve sevinçleri birlikte paylaştığımız Kürt, Ermeni, Asuri-Keldani, Grek dostlarımızı... Ve en üretken yaşlarında Avrupa sermayesine satılarak yurdundan kopartılan Türk işçileri, Türk köylüleri. Onların acı vatan Avrupa’da doğmuş, büyümüş çocukları, torunları. Afganistanlı, Arnavut, Angolalı, Azeri, Berber, Bolivyalı, Bosnalı, Brezilyalı, Bulgar, Burundili, Cezayirli, Fasli, Ganalı, Gineli, Hirvat, Iranlı, Kamboçyalı, Kolombiyalı, Kongolu, Meksikalı, Nepalli, Pakistanlı, Perulu, Ruandalı, Rus, Sırp, Somalili, Sudanlı, Suriyeli, Tibetli, Tunuslu, Uruguaylı kardeşlerim. Sizler, Nazım’ın büyük insanlığının çocukları... 40 yıllık sürgün tek başına zor, acılı. Ama sürgün sizlerle güzel, sizlerle umut dolu...
