Divan şiirinde en çok sözü edilen, güzel kadının ağzı, dişleri, dudakları, yanakları ve saçlarıdır. Burada “yan bakış” manasına gelen gamzenin dışında kalanlar, o devrin kadınının Divan şirinde en çok görülebilen uzuvlarıdır. Bu uzuvların her biri belli bazı eşya ve mefhumlara benzetilmiş, bu benzetmelerden ve uzuvların münasebetlerinden fevkalade mısralar ve beyitler meydana getirilmiştir. Bu uzuvlarla bazı din, savaş, ilm-i hücum, efsane hatta bahriye mefhum ve motifleri arasında dikkat çekici alakalar kurulmuştur. Hatta denilebilir ki, kadın güzelliğiyle alaka kurulmayan hiçbir konu yoktur. Bu durum elbette kadının Türk cemiyetindeki yeri ve önemi için ayrı bir ölçüdür.
