“Tutanak, Fransa’da edebiyatın eleştiriye yöneldiği, kendi üstüne döndüğü, kendini görmek için baktığı aynalarda kaybolduğu bir dönemde, 1963 yılında yayımlandı. Le Clézio “dünyanın yeni bir hikâyesi”ni anlatıyor, kahramanı Adam Pollo yeni bir gerçekliği yaşıyordu. Pollo, başkalarınca belirlenmiş, istendiğinde askıya alınabilen bir zaman ve uzam sürecine sürükleniyor; canlanan, alevlenen, dayanılmaz parlaklığa ulaşıp enerjiye dönüşen maddelerden sarhoş oluyordu. Uyumsuz, biçimsiz bedenini o köşeli, ışıklı, geometrik maddeler arasına yerleştirmek, uyum’u yakalamak için insanlığın sorgulamadan kullandığı bütün düşünce ve sistemlerini deniyordu. Anlattığı hikâyeyle sanki tarihten öç alıyor, aynı zamanda modernizmin sancılarını da dile getiriyordu. Ama değişik bir anlatım, değişik bir yazı tarzıyla... Ne geçmişi ne de geleceği olan Adam Pollo’nun iç dünyasında olup biten bütün duygu sarsıntılarını hassas bir sismografik aygıt gibi ölçen, telaşlı ama doğal bir yazı. Modernizmi yetkinleştiren, dünyanın bireysel bilinçte yaşadığı depremi kayda geçiren bir yazı ve akıp giden bir hikâye, Tutanak.
