Hızla aynılaşan dünyada, şehirlerin; kültür, sanat ve edebiyatlarının geleceğe taşınması, sağlam bir medeniyet tasavvurunun oluşmasına katkı sağlayacaktır. Nitekim tarihî ve edebî metinler, bir milletin ait olduğu medeniyetin birinci elden yazılı kaynakları hükmündedir. Bu sebeple şehirlerin kadim medeniyetler tarafından işlenerek istikbale matuf bir gaye ile inşa edilmesi ve şairlerin mısra mısra dokuyarak oluşturdukları şaheserler, birbirlerini tamamlar niteliktedir. Asırlardan beri medeniyetlerin kök saldığı, yüzlerce şair ve mütefekkirin yetiştiği şehirlerden birisi de şüphesiz Diyârbekir’dir. Şehrin 19. asırda yetiştirmiş olduğu önemli şahsiyetlerden birisi ise; hafız, alim, şair, mûsikîşinas ve hattat gibi sıfatlarla tavsif edilen Şaban Kamî Efendi’dir. Mehmed Emîrî, Ali Emîrî, Mustafa Safî gibi pek çok şairin mensubu olduğu münevver bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen ve bereketli bir ömür süren Kamî, (1220-1805 /1301-1884) Arapça, Farsça ve Türkçe eserler kaleme almış, yazmış olduğu Dîvanı ile nazım sahasında da söz sahibi bir şahsiyet olduğunu göstermeye çalışmıştır.
Bu eserde; Kamî’nin hayatı, şahsiyeti, edebî kişiliği ve eserleri ele alınmış, Dîvan’ı yeni yazıya aktarılarak şiirlerin kısmi bir tahlili yapılmış, böylece Diyarbekir’in edebî mahfillerinin önemli simalarından birisi olan Kamî, bu çalışma ile farklı açılardan tanıtılmaya çalışılmıştır.
