Örümcek, at, köpek.
Aslan, fare. Kanatlı at. Sirenler. Hayaletler…
Gerçek hayvanlar, düşsel yaratıkların toplandığı bu resimli ansiklopedi, Spinoza’nın büyük temalarını ortaya koyarken sözcükler kadar imgelerden, bilgi kadar mizahtan da yararlanıyor. Spinoza, geometrik yönteme dayalı kanıtlamalarını hayvan ve melez yaratık imgeleriyle desteklemekten hiç çekinmez. Üstelik bu imgeler, insanın arzuları ve eylemlerini geometrik çizgiler, düzlemler ve cisimleri inceler gibi incelemenin içerdiği mizahı daha da belirginleştirmeye yarar. Spinoza ve Yaratıklar da, filozofun izinden giderek, sözcükler ile çizimlerin gücünü birleştiriyor. Spinoza’nın felsefesinden çıkarılabilecek belki de en büyük dersi tekrarlarcasına, yaşamı olumlamanın, ondaki mizahı olumlamaktan geçtiğini gösteriyor.
