II. Meşrutiyet dönemi, merkezileşmenin yerel eşraf aleyhine tesis edilmeye çalışıldığı ve buna desantralist eğilimlerin eşlik ettiği bir zaman dilimidir. Basra Körfezi'nin kilidi konumundaki Basra vilayetine odaklanan yazar, II. Meşrutiyet dönemi devlet-toplum ilişkilerini bu çerçevede incelemek suretiyle hem Basra toplumunun kendine has yapısını ortaya koyuyor, hem de merkezileşme siyasetinin imparatorluk geneline nüfuz etme potansiyelini belirlemeye çalışıyor.
Osmanlı devlet aygıtının taşrada işleyişi; merkezileşme siyasetinin II. Abdülhamid ve İttihat-Terakki dönemlerinde nasıl farklılaştığı; bölgedeki aşiret yapısı ve toprak mülkiyeti sisteminin siyasi güçle etkileşimi; adem-i merkeziyet ve yerel elitin nüfuzunun sınırları; bir eşraf hareketi olarak ortaya çıkan muhalefetin Arabizm hareketi içerisindeki yeri; Osmanlı-İngiliz nüfuz mücadelesi gibi bir kısmı daha önce hiç ele alınmamış konular, yazarın Osmanlı ve İngiltere devlet arşivleri ile hatıratlar temelinde ayrıntılı olarak irdelediği başlıklar arasında yer alıyor.
