18. Yüzyıl ve 19. Yüzyıl
1862 tarihinde Esirci Rahmet-eda, cariyesinin sağ gözünü sakatlamış ve cariyenin davacı olması üzerine 3 sene kürek cezasına çarptırılır. Cezası tamamlandıktan sonra salıverilen esirci, cariyesinin kendisine verilmesini ister. Cariye ise kendisinin efendisine verilmesi can güvenliği açısından tehdit olarak görür ve başkasına satılmak ister. Zaptiye Müşiri durumu Meclis-i Valâ’ya iletir. Meclis-i Valâ, aldığı kararla kölenin değerinin hesap edilerek devlet tarafından satın alınmasını sağlar. Bilirkişiye gözü sakat olan bu kölenin değerinin ne kadar olabileceği sorulur ve 3000 kuruşa satın alınarak azat edilir.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İrade Meclis-i Valâ, 21316
