Duygularımız Neden Düşündüğümüzden Daha Rasyoneldir?
Profesör Eyal Winter, Akıllı Hissetmek adlı bu çalışmasında duyguların kökenlerini incelerken, duygular ile mantığın oluşturduğu dengeye dikkat çekiyor. Winter’a göre; kimileri tarafından evrim öncesinde kaldığı vurgulanan duygusallık, rasyonel davranabilmek ve hayatta kalabilmek için temel değerlendirmelerimizi inşa ediyor. Öfke, güven, aşk, iyimserlik-kötümserlik ve irrasyonellik gibi sözde zararlı duygular, işe yarar sonuçlara ulaşabilmemizde bize yardımcı oluyor. Karar verme çalışmaları alanında uzman olan yazar, duygusal ve düşünsel mekanizmaları birlikte ele alarak bu alana özgün bir katkı sunuyor.
Genel okur için, akademik olmayan bir üslubu tercih eden Winter, oyun teorisinin ünlü uygulamalarını ele alıyor ve Tutsak İkilemi, Bayes Teoremi ve Nash dengesi gibi pek çok örneği basit bir anlatımla işliyor. Gündelik hayatın stratejileri ile uluslararası ilişkilerde devletlerin stratejilerini benzerlikleri içerisinde ele alan yazar, karşılıklı ilişkilerde yatan bilmeceleri sorguluyor.
Akıllı Hissetmek, hem akademik düzeyde oyun teorisi ve karar verme çalışmaları ile ilgilenen okurlar için hem de gündelik hayatta resmi ve gayriresmi ilişkileri çözümlemek isteyen genel okuyucu için sıra dışı bir okuma sunuyor.
“Duygusal davranma evladım” derdi bir büyüğüm. Önemli kararlar arifesinde duygusal davranmamak gerektiği nasihatini çoğumuz duymuşuzdur herhalde. Aklımızla duygularımızın bizi farklı yönlere taşıdıkları yaygın bir kanaattir aslında. Duygusallıkla akılcılığın çeliştiğine inanırız çoğu zaman. Oysa davranış bilimlerdeki son yıllardaki gelişmeler, duyguların akılcılığı destekleyen boyutlarını ortaya çıkartıyor. Akıllı Düşünmek, akılcı duygusallığın pekala mümkün olduğunu bize söylüyor. Çağımızın önde gelen bilim insanlarından Eyal Winter, bu eserinde, insana dair matematik dilinde yazılmış sayısız bilimsel makalenin özünü usta bir hikâyecinin sadeliğinde anlatıyor.
Prof. Dr. Remzi Sanver, İstanbul Bilgi Üniversitesi
