Kökenleri çok eskiye dayanan “firâset”, bazı ipuçlarından hareketle insanların kişilik özelliklerine ilişkin çıkarımlarda bulunma ilmidir. Farklı milletlerin edebiyatlarında söz konusu tahmin yöntemlerini işleyen çok sayıda eser kaleme alınmıştır. Bu türün Türk edebiyatındaki örneklerinden biri de bu kitabın konusu olan Firâset-nâme’dir.
Firâset-nâme, 16. yüzyılın önemli tarih yazarlarından biri olan Ta‘likîzâde Mehmed Subhî tarafından kaleme alınmıştır. Eserde insanların neseplerinden, yaşadıkları mekânlardan, cinsiyetlerinden, vücutlarındaki azaların durumundan vb. hareketle kişilik analizi yapma yöntemleri anlatılmıştır.
Ta‘likîzâde, muhtemelen 1574 yılında saray nakkaşhanesinde üretilmiş ve Nakkaş Osman tarzı resimlerle bezenmiş olan nüshayı, tahta çıkış hediyesi olarak III. Murad’a takdim etmiştir.