Kişi Nasıl Kendisi Olur
"Yunanca anlamıyla yalnız Yunanca da değil- deccal" (-antichrist) Nietzsche, üretkenliğinin sonunu, son gürlüğünü yaşadığı 1888 yılında yazdığı deyim yerindeyse özyaşam öyküsüne vaktiyle İsa Mesih (Jesus Christ) için kullanılmış- Ecce Homo adını vermişti: İşte İnsan:
Kendini bilgiye adayan için yalnızca düşmanını sevmek yetmez; dostuna da kin duyabilmelidir.
Hep öğrenci kalan insan, öğretmenine borcunu kötü ödüyor demektir. Neden benim çelengimi yolmak istemiyorsunuz?
Sayıyorsunuz beni: Ama saygınız devriliverirse günün birinde? Bir yontunun altında kalmaktan sakının!
Şimdi size beni yitirmenizi, kendinizi bulmanızı buyuruyorum; hepiniz beni yadsıdığınız gün, ancak o gün geri döneceğim sizlere...
(Bitkisel bir yaşamı sürüklediği 12 yıldan sonra da öldü 25 Ağustos 1900.)
Ecce Homo'nun 110'uncu, ölümünün 98'inci yılında kendisinin kendisi için dediğince:
Yalnız konuşması değil başka türlü olan, kendisi de başka türlü:
Ecce Nietzsche!
