Ne olursa olsun, siyah Afrika müslümanları, tecrid edilmiş bir muhitte, diğer insanlardan uzaktır denilemez. Onlar da, öteki Afrikalılar gibi teknolojik araştırmalara, kendi törenlerince katılıyor ve insanların yaşama şartlarını daha iyiye götürmeye çalışıyorlar. Kendi gelecekleri tamamı ile kendi ellerinde değil. Geniş ölçüde, siyasi, iktisadi ve içtimai etkenlere bağlı ki bunların çözümü muhtemelen Afrika'da değil, Siyah İslam'ın kaderi, Afrika'nın da kaderidir, bu kumarda ortaya konan: İdeolojiler... Afrika, bir an, kendi bilincine varıp ta dünyayı bölüşen kamplardan birine veya ötekine meyletmeyebilir mi? Bu konuda henüz kesin bir şey söylenemez. Bu arada belirtelim ki, Siyah İslam yayılıp gelişen bir din..canlı ve dinamik. Şu an görünen o ki ilerlemesine karşı durulamaz.
