İlk Dönem 1872-1900
Türkiye’de roman, Batılı örnekler ışığında ilk eserlerin kaleme alındığı Tanzimat döneminde doğmuş, Osmanlı İmparatorluğu’nun yenileşme çabaları içerisinde kendisine yer bulmuştur. New York ve Princeton üniversitelerinde Ortadoğu çalışmaları yürüten ve uzun yıllar ülkemizde çeşitli görevlerde bulunan Robert P. Finn, 1872-1900 yılları arasında yazılan romanları incelediği Türk Romanı’nda, bu ilk eserlerin başarısının yanı sıra bir döneme tanıklığını ve tarihsel işlevini irdeliyor. Şemsettin Sami, Ahmed Midhat, Emin Nihat, Samipaşazade Sezai, “Mizancı” Mehmed Murad, Recaizade Mahmud Ekrem, Nabizade Nazım ve Halid Ziya Uşaklıgil’i mercek altına alan Finn, odağına Halid Ziya’yı yerleştiriyor; onu ilk usta, Batılı anlamda ilk başarılı romancı olarak nitelerken eserlerine, başta Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu olmak üzere özel bir yer ayırıyor.
Türk Romanı, türün köklerine inme çabasının yanında bir imparatorluğun son demlerindeki yaşam kültüründen de örnekler sunan, edebiyat araştırmacılarına ve öğrencilerine perspektif katacak bir başvuru kaynağı.
