Muhasibinin er-Riyesi tasavvufunun en saf dönemlerine ait, kendisinden sonra gelmiş Gazali gibi birçok mutasavvuf-süfiyi de etkilemiş ve asıl gayesi, Allah'ın hukukuna riayet etmenin tek yolu olan nefs tezkiyesinin psikolojik metodlarını tesbit ve öğretmek olan bir kitaptır. Muhasibinin tasavvuf anlayışı sünni tasavvuf akımı içinde fanatizmden en uzak ve en makul olanadır. Fanatzimden uzaktır, nefsi öldürmenin mümkün olmadığını ve bununla zaten emrolunmadığımızı söylediği için, makuldur, nefsin ve şeytanın saptırmalarından kurtulmanın tek yolunun bunların kötü olduğunu bildiren Kuran ayetleri ve hadisleri bilmek ve bu bilgiyi kalbe iyice yerleştirmek olduğunu söylediği için eserde dikkati çeken hususlardan önemlisi Muhasibinin yaşadığı devir olan üçüncü Hicri asır.