Moğol İstilasına Dair Kayıtlar
XIII. yüzyıl tarihçisi Minhâcü’d-dîn Sirâc el-Cûzcânî’nin Tabakât-ı Nâsırî adlı eseri, Moğol istilasına ilişkin verdiği bilgiler sebebiyle Ortaçağ tarihi araştırmaları için müstesna ve önemli bir yere sahiptir. Minhâc-ı Sirâc, Moğol istilasına maruz kalan bazı kentlerde bulunduğundan istilanın bizzat görgü tanığıdır. Eserini, gördüğü ve güvenilir kişilerden duyduğunu bildirdiği olayları kaydederek meydana getirmiştir. M. F. Köprülü, bu eserin kıymetini “…Tabakât-ı Nâsırî’nin Moğol devri ile uğraşan bir tarihçi için, birinci derecede mühim bir kaynak olduğunu söylemek hiç de yanlış değildir…” sözüyle vurgulamaktadır. Eserin Moğol istilasının anlatıldığı XXIII. tabakası Doç. Dr. Mustafa Uyar tarafından çevrilip gerekli notlar ilave edilerek elinizdeki eser meydana getirilmiştir. Minhâcü’d-dîn Cûzcânî’nin ömrünün sonlarına doğru yazdığı bu eser, sağlam üslûbu ve tasvir kudreti sayesinde XIII. yüzyıl Fars edebiyatı içerisinde seçkin bir yere sahiptir. Bilhassa Gûrlular ve Delhi sultanları hakkında değerli bir kaynak olduğu gibi, Cengiz’in batı seferleri ve Moğol istilasına dair tanıklıkları ihtiva etmesi bakımından ilk mühim kaynaklardandır.
