Mevlânâ Celâleddîn Rûmî, bir oportünist miydi? Sadece kendi ikbâl ve istikbâlini mi düşünmüştü? Moğollar gibi "istilâcı" ve "işgalci" bir kavmin yanında ne işi olabilirdi? İslâm dünyası Moğolların yıkımlarıyla sarsılırken Müslümanlar Moğollara karşı mücadelenin yollarını ararken, Mevlânâ gibi büyük bir sûfî Moğolların yanında ne şekilde durabiliyordu? Amacı neydi? Bunu sadece yaşanan sıkıntıları hafifletme kaygısı açıklayabilir mi?
Bugün kaynakların aktardığı bilgiler ışığında, Mevlânâ'nın Moğollarla olan yakınlığı inkâr edilemeyecek bir gerçek olduğuna göre bu ilişki, hangi zeminde anlaşılmalı sadece basit bir ifade ile Mevlânâ'nın Moğollara yardım edip onların imkânlarından müstefid olduğu mu düşünülmeli ya da Mevlânâ'nın "istilâcı" Moğolları sakinleştirmek amacıyla onlara yaklaştığı mı kabul edilmeli Mevlânâ-Moğol ilişkilerinde Mevlânâ'nın bakış açısı ve gayesi neydi?
