Cavid Bey, İmparatorluğumuzun son çeyreğinde aktif siyasette yer almış bir devlet adamıdır. İttihat ve Terakki içinde safını hiç değiştirmemiş, liberal çizgisini sürdürmüştür. İktisadî-siyasi konularda belli bir düzeyin üzerine çıkmış nadir devlet adamlarımızdandır. Siyaset yaptığı dönem, Osmanlı'nın çöküş dönemi, Cavid Bey ise, çöküşe yol açan darbeleri göğüslemeye çalışan idealistlerden biridir.
Onun hakkında bugüne kadar yeterli bir çalışma yapılmamıştır. Çünkü:
- 1923'ten sonraki yönetime ters düşmüş ve İzmir Suikastı'na adı karış(tırıl)ıp idam edilmiştir. Bu, "resmî tarih" yazarlarını genellikle ilgisiz veya yanlı hale getirmiştir.
- Sultan Hamid'in iktidarına son veren ve yenilgiyle sonuçlanan bir savaşa giren İttihatçı kadronun içinde yer almasından dolayı antipatiyle karşılanmıştır.
- Birçok yazar İttihatçılara "vurma" konusunda ittifak halindedir ki, bu durum Cavid Bey için daha da ağır uygulanmaktadır.
- Liberal düşünceye uzun zaman ilgisiz kalınması ve Osmanlıca kaynaklara erişmedeki yetersizlikleri de aydınlarımızın dikkatini çekmemesine yol açmıştır.
Bu kitap, bu eksikliği giderme niyetiyle ve tarihçi gözüyle kaleme alınmış, meseleler Cavid Bey'le ilgisi nispetinde açıklanmıştır. Ayrıca, İzmir Suikastı ve onun suikastla ilişkisinin/ilişkilendirilmesinin sebepleri farklı açılardan ortaya konulmuş, aydınlatılmaya çalışılmıştır.
