Tezakir
Ahmed Cevdet Paşa, Tanzimat’tan sonraki hemen hemen bütün olayların içinde bulunan, kendisine her konuda başvurulan bir devlet adamıdır. Aynı zamanda geniş tarih bilgisine ve sosyal kültüre sahip olması bu eserin önemini artırmış ve o dönem için bir belge niteliğini kazanmıştır.
Bu eserde, Osmanlı padişahları Sultan Abdülmecid, Sultan Abdülaziz, Sultan 5. Murad ve Sultan 2. Abdülhamid zamanlarını idrak eden Paşa, bu dönemde tanık olduğu olayları tüm açıklığıyla yazmıştır. Zamanın padişahını, hanedan üyelerini, yöneticileri ve bilginleri gerektiğinde açıkça eleştirmiştir. Problemleri anlatırken konuya dair çözüm önerilerinde de bulunmuştur. On dokuzuncu yüzyılın siyasal ve sosyal hayatına vakıf olabilmek için en önemli kaynakların başında gelen Tezâkir, Cevdet Paşa’nın en önemli eserlerinden biridir.
