Ekstremiteler ve Spinal Teknikler
ÖNSÖZ
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon bilimi sürekli kendini güncelleyen ve gelişerek süregelen bir bilim alanıdır. Fizyoterapi-Rehabilitasyon uygulamalarının en temel uygulamalarından birisi olarak kabul edilen “el ile yapılan uygulamalar” günümüze kadar geliştirilerek kullanılmaktadır. Fizyoterapistlerin gerçek yeteneklerinin göstergesi olan ve bilimsel temellere dayalı yapılan “el ile yapılan uygulamalar” fizyoterapi programının vazgeçilmez komponentlerini oluşturur. Modern uygulamalarda “el ile yapılan uygulamalar” kapsamında “mobilizasyon” kavramı önem kazanmış ve fizyoterapistler tarafından daha çok tercih edilir duruma gelmiştir. Mobilizasyon, kas, sinir, tendon, fasya, ligament, eklem gibi kontraktil ve non-kontraktil dokuların dolaşımını ve hareketliliğini arttırarak fonksiyonlarını ve verimliliklerini artırmak amacıyla kullanılmaktadır.
Mobilizasyon teknikleri bilimsel temelleri olan ve ancak fizyoterapistler tarafından uygulanabilen yöntemlerdir. Bu nedenle eğitim almamış profesyonellerin bu tür uygulamaları yapmaları bilimsel açıdan kesinlikle doğru değildir. Mobilizasyon yöntemleri sıklıkla ortopedik ve sportif yaralanmalarda kullanılsa da; nörolojik hastalıklar gibi kas, sinir, tendon, fasya, ligament, ve eklemde sekonder kas-iskelet problemlerine yol açan pek çok hastalıkta da kullanılması mümkündür.
“Mobilizasyon Teknikleri” kitabı doku ve yapıların fonksiyonlarını iyileştirmeye yarayan mobilizasyon yöntemlerinin içerik ve uygulama biçimleri ile ilgili detaylı bilgiler sunmaktadır. Bu bağlamda fizyoterapi-rehabilistasyon lisans eğitimi alan fizyoterapi öğrencilerine ve bu alana yönelik çalışan fizyoterapistlere yararlı bilgiler sağlayacak niteliktedir.
Değerli meslektaşım Yrd. Doç. Dr. Fzt. Tomris Duymaz editörlüğündeki “Mobilizasyon Teknikleri” kitabı yararlanılabilecek rehber bir eser olmuştur.
Kitabın oluşturulmasında katkı sağlayan tüm bölüm yazarlarına ve editöre teşekkür ediyor, başarılarının devamını diliyorum.
Prof. Dr. Uğur CAVLAK
Denizli, 2017
TEŞEKKÜR
Değerli meslektaşlarım ve sevgili öğrencilerim,
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon yöntemleri yıllar geçtikçe tüm dünyada gelişim göstermektedir. Manuel terapi teknikleri ise tüm hasta gruplarına uygulanabilen, dünya çapında popülerliği artmış yöntemler arasında yer almaktadır. Manuel terapi teknikleri arasında sıklıkla kullanılan ‘Mobilizasyon Teknikleri' ise tedavi programlarının çıkış noktasını oluşturmaktadır.
Dünya çapında fizyoterapistler tarafından mobilizasyon tekniklerinin kullanımı ve çeşitliliği artış göstermekte, bu teknikler ile yapılan bilimsel klinik araştırmalar literatürde yer bulmaktadır. Böylelikle de bilimsel olarak tedavi edici etkinlikleri her geçen gün artış göstermektedir.
Klinik tecrübeyle birlikte uygun tutuş, pozisyonlama ve teknikle uygulanan mobilizasyon yöntemleri eklem limitasyonlarının açılması, kas spazmlarının gevşetilmesi, dolaşımın, sinoviyal sıvı proliferasyonunun, ağrısız fonksiyonun arttırılması gibi çok geniş çapta iyileştirici etkiler oluşturan, atravmatik tedavi yaklaşımlarıdır.
Tedavi edici etkinliği gün geçtikçe kanıtlanan mobilizasyon teknikleri, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon lisans ve lisansüstü eğitimi müfredatlarında yer almasına, tecrübeli öğretim elemanları tarafından eğitiminin verilmesine rağmen bu konuda kapsamlı bir Türkçe kaynak bulunamamaktadır. Bu anlamda tüm öğrencilerimizin ve meslektaşlarımızın faydalanabileceği özgün, Türkçe bir kaynak hazırlama düşüncesini gerçekleştirerek kaynaklarımızı zenginleştirme fırsatı bulduk.
Bu kitap içerisindeki her bölüm, alanında teorik bilgisi ve klinik tecrübesi olan öğretim üyeleri tarafından titizlikle hazırlanmış olup öğrencilerimize ve meslektaşlarımıza faydalı bir kaynak olabilmesi için tüm detaylar özenle düşünülmüştür.
Lisans eğitimimden itibaren alanında başarılı, mesleğini seven bir fizyoterapist olma yolunda teorik ve pratik bilgilerini bizimle paylaşan Sayın Prof. Dr. Ali Cımbız'a; yüksek lisans eğitimimde edindiğim temel bilgilere anlam katan, akademisyen olmayı sevdiren, akademik çalışmalarda yol göstericim olan çok sevdiğim hocalarım Sayın Prof. Dr. Arzu Razak Özdinçler, Prof. Dr. İpek Yeldan ve Prof. Dr. Dilşad Sindel'e; doktora eğitimimde üst düzey fizyoterapi ve rehabilitasyon bilgilerinden faydalanmamın yanı sıra etik prensipler çerçevesinde yaşayan, düşünen, davranan, yetiştiren sevgili hocam Sayın Prof. Dr. Uğur Cavlak'a ve ilgi alanım olan manuel terapi tekniklerinde daha bilgili, daha deneyimli olmamı sağlayan, her daim desteğini üzerimden eksik etmeyen, bu kitabın yazımında da bilgi birikimini paylaşan çok sevgili hocam Sayın Prof. Dr. Nesrin Yağcı'ya sonsuz şükranlarımı sunarım.
Eğitim öğretim yaşantım boyunca maddi ve manevi her türlü desteğini üzerimden eksik etmeyen, varlıklarından güç bulduğum, hayattaki yol göstericilerim canım annem ve canım babama en içten teşekkürlerimi sunarım.
Kitabımızın hazırlanmasında emeği geçen, titizlikle çalışan, klinik tecrübelerini katarak değerli bilgilerini bu kitapta toplayan sevgili bölüm yazarları hocalarıma, fotoğraf çekiminde bize destek olan öğrencim Ayşe Seday Gençay'a, kitabımızın basımı ve dağıtımını üstlenen Hipokrat Kitabevine ve titiz çalışmalarıyla emeği geçen tüm yayın ekibine çok teşekkür ederim.
Yrd. Doç. Dr. Tomris DUYMAZ
İstanbul, 2017
