Renk Öğretisi

Renk Öğretisi

Renk Öğretisi’; şiir, drama, hikâye, otobiyografik, estetik, sanat ve edebiyat teorisi, ayrıca doğa bilimleri olmak üzere birçok esere imza atmış Johann Wolfgang von Goethe’nin (1749-1832) en kapsamlı çalışmasıdır. Yaklaşık yirmi yıl boyunca (1790-1810) kendini yoğun bir şekilde bu çalışmaya adayan Goethe, eserini yayımlattıktan sonra da deneylerine devam etmiş ve hayatının sonuna kadar bu konuda yazmayı sürdürmüştür.
Goethe’nin renklerle ilgili ilk gözlemi 1777’de başlar. Henüz daha Leipzig’deyken optik konulu seminerlere katılır. Gençliğinden beri ışık, gölge ve renk görüngüleri ilgisini çekmiştir. Ancak bu konuyu bir bilimsel yazı dizisi olarak ele alma kararını İtalya’da verir. Sanat ve sanat çevresiyle iç içe olduğu o dönemlerde tabloların renklendirilmesiyle ilgili esasları ve kuralları tek tek incelemeye koyulur. İtalya’dan döndükten sonra önce mektuplarında ağırlıklı olarak renkler konusuna yer verir; derken bilimsel araştırmalar serüvenini gerçek anlamda başlatır. Ocak 1790’da doğa tarihçisi ve kimyacı dostu Büttner’in prizmalarıyla gözlem yaparken renklerin oluşumlarıyla ilgili tahminlerinin doğrulandığına kanaat getirir. Bunun üzerine deneylerini sürdürebilmek ve öngörülerini kanıtlayabilmek için evinde bir ‘karanlık oda’ düzeneğini yaptırır; bundan sonraki hayatını da burada ve dışarıda yaptığı deneylere adar.

Goethe’yi Türk okuru klâsiklerin klâsiği sayılan eserlerinden tanıyor: Faust, Genç Werther,
Batı-Doğu Dîvanı. Oysa, bir şair, bir roman ve dram yazarı olmanın ötesinde, Bilim dünyasına da damgasını vurmuş bir bilgeydi Goethe.

Rönesans’ın tanımladığı evrensel Âdem niteliğini taşıyan bir dehâdan sıradışı bir kitap.

— Enis Batur