Talan-Tahrip-Mücadele ( 1919-1923 )
Osmanlı İmparatorluğunun başkenti İstanbul mutluluklar şehri anlamına gelen Der saadet olarak anılıyordu. Tartışmasız İstanbul, konumu ve sahip olduğu doğal zenginlikler ile dünyanın en ihtişamlı ve en mutlu şehirleri arasındaydı. Kuzeyinde bulunan Belgrad Ormanı İstanbul’a yüzyıllarca su sağlayarak hayat bahşediyordu. İçerisindeki 7 adet su bendinin suları kemerlerle şehre ulaşıyordu. Su havzalarının zarar görmemesi için ormanlardan bir dal dahi kesilmesi yasaklanmıştı. Belgrad Ormanı, şehrin eğlence ve mesire yeriydi. İstanbul şehri bu haliyle mutluydu.
Bu mutluluğunda elbette bir sonu vardı. İbn-i Haldun’a göre, devletler de aynı insanlar gibi doğar, gelişir ve ölürler. Birinci Dünya Savaşı ile Osmanlı Devleti yenilgiye
uğraşmıştı. Ardından Mondros Mütarekesi ile adım adım işgal edilmiştir.Bu işgal ile birlikte Belgrad Ormanı’nı da kıskaca alınmıştır. Kadimden beri ağaç kesilmesi yasak olduğu halde İngilizlerin öncülüğünde tahrip edilmiştir. 1919-1923 yılları arasında yaşanan bu hadiseler çevresel tarih veya ormancılık tarihi açısından yeteri
kadar incelenmediğinden tahribatın gerçek yüzü de ortaya çıkarılmamıştır. Ormanın korunması için büyük fedakarlıklar gösteren insanların mücadelesi ise hiç ele alınmamıştır.
Bu çalışmanın amacı işgal döneminde Belgrad Ormanı’nda yapılan talan, tahribat ve mücadelenin disiplinler arası ortak bir çalışmayla irdelemektir.
Bu çalışma Cumhuriyetimizin 100. Yılına ithaf edilmiştir.
Erhan KILIÇ
Dr. Ahmet NİZAMOĞLU
İstanbul, 2023
