Bilindiği üzere, kamu harcamalarının finansmanında kullanılan en önemli gelir kaynağı olan vergiler; kamu hizmetlerinin gerçekleştirilmesi için gerekli finansmanı sağlamanın yanında, ekonomik büyümeyi teşvik ederek sosyal fayda da sağlamaktadır. Vergiler içerisinde hasılat bakımından “dolaylı vergilerin” önemli bir yer tuttuğu görülmektedir.
Dolaylı vergiler kapsamında yer alan tüketim vergileri; tüm mal ve hizmetler üzerinden alınan katma değer vergisi gibi genel tüketim vergileri ile sadece belirli malları konu edinen özel tüketim vergileri olmak üzere ikili bir yapı arz etmektedir.
Özel Tüketim Vergisi alanında Avrupa Birliği müktesebatına uyum amacıyla, Ülkemizde 2002 yılında Avrupa Birliğinin Özel Tüketim Vergisi sisteminin kural ve ilkeleri dikkate alınarak Toplam 16 adet vergi, harç, fon ve pay, uygulamadan kaldırılarak tek bir özel tüketim vergisi getirilmiştir.
Özel tüketim vergisi, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli dört ayrı listede yer alan mallar üzerinden bir defaya mahsus olmak üzere alınan bir vergidir. Yasaya ekli listelerde yer alan mallar, Türk Gümrük Tarife Cetveli'nde tanımlanan eşyalardan oluşmaktadır. Uluslararası ticarette dolaylı vergiler bakımından varış ülkesinde vergileme ilkesi benimsendiğinden, özel tüketim vergisine tabi malların yurt dışına ihracı da istisna kapsamındadır.
Vergi sisteminin sağlıklı bir yapıya kavuşturulması için, vergisel düzenlemelerin yapılması ve karmaşıklığın önüne geçilmesi için mevzuatta sadeleştirmeye gidilmesi önemlidir. Bu çerçevede Özel Tüketim Vergisi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından (I), (II), (III) ve (IV) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğleri hazırlanmıştır.
Söz konusu ÖTV (I) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği 5.3.2015 tarihli ve 29286 sayılı Resmi Gazete'de, ÖTV (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği 18.4.2015 tarihli ve 29330 sayılı Resmi Gazete'de, ÖTV (III) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği 8.8.2015 tarihli ve 29439 sayılı Resmi Gazete'de, ÖTV (IV) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği ise 20.8.2015 tarihli ve 29451 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu tebliğlerde yapılan en son değişiklikler, kitabımızın ilgili bölümüne işlenmiştir.
Bu itibarla ÖTV uygulayıcılarının elinin altında bulundurması gereken temel hükümlerin yer aldığı bu kitapta; Özel Tüketim Vergisi Kanunu, Güncel Özel Tüketim Vergisi Listeleri, Özel Tüketim Vergisi (I), (II), (III) ve (IV) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğleri ile bu tebliğlerde yapılan değişiklikler ve diğer önemli yenilikler hakkında özet açıklamalara yer verilmiştir. Bunların dışında Özel Tüketim Vergisi kapsamında tereddüt hasıl olunan konularda, Vergi İdaresince verilen en son tarihli ÖTV özelgeleri ile Danıştay kararları da tam metin olarak siz değerli okuyucularımıza sunulmuştur.