Nikos Kazancakis, çağdaş Yunan edebiyatının ancak buzlucam ardından seçilebilen, tedirgin ve büyük kişiliklerinden biri olarak çok tartışıldı, yanlış bilindi, az sevildi. Sinemaya da uyarlanan Zorba adlı bu romanı, onun kendisiyle giriştiği bir tür sessiz hesaplaşma sayılabilir. Geçmişin, kayıp giden zamanın, insanın temel yanılgılarının bir kez daha gözden geçirilmesidir bu roman. Zorba aracılığıyla Kazancakis, hayatının, yenilgiler ve soru işaretleriyle dolu bir bilançosunu çıkarır. Korkmamayı, yaşamı sevmeyi, ayakta durabilmeyi Aleksi Zorba’dan öğrenmiştir. Gerçekten de Zorba, bir yaşam kılavuzudur. Özgür insanların simgesidir.
Kazancakis’in mezar taşında yazılı olanlar, doğrudan Aleksi Zorba’nın ağzından dökülmüş yazgı sözcüklerini andırıyor: “Hiçbir şey ummuyorum, hiçbir şeyden korkmuyorum, özgürüm.”
Nikos Kazancakis, dünya edebiyatı klasikleri arasında yer alan Zorba ile okurlarını bir insanın iç dünyasına doğru samimi bir yolculuğa çıkarıyor. Bu yolculuk özgürlük, din, vatan gibi kavramlar üzerine sorgulamaya itiyor. Zorba kitabı, yazarın sessiz hesaplaşması olarak da tanımlanabilir. Özgür insanların simgesi olan Zorba, aynı zamanda bir yaşam kılavuzudur.
